Hiến tạng không chỉ là một hành động nhân đạo, mà còn là một nghĩa cử cao đẹp mang ý nghĩa “cho đi là còn mãi”. Trong những năm gần đây, nhận thức của cộng đồng về hiến tạng đã thay đổi tích cực, dẫu rằng hành trình lan tỏa giá trị nhân văn này vẫn còn nhiều thử thách.

Table of Contents

Hiến Tạng – Từ Hy Vọng Nhỏ Nhoi Đến Hồi Sinh Kỳ Diệu

Vào ngày 2/1/2025, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã thực hiện thành công ca hiến tạng đầu tiên trong năm. Một nữ bệnh nhân 63 tuổi qua đời do chết não đã hiến tặng trái tim, lá gan, hai giác mạc, và hai quả thận. Tim và gan được ghép cho hai bệnh nhân ngay tại Bệnh viện 108, trong khi hai thận được vận chuyển đến Bệnh viện Chợ Rẫy. Hai giác mạc dự kiến sẽ được ghép trong tuần tới. Tất cả bệnh nhân nhận tạng đều đang hồi phục sức khỏe, một minh chứng sống động cho giá trị của hiến tạng.

Những ca hiến tạng như vậy không chỉ mang lại sự sống cho những người bệnh mà còn tạo nên bước ngoặt lớn trong ngành y tế Việt Nam. Từ năm 2006, khi ca ghép gan đầu tiên từ người chết não được thực hiện, đến nay, Việt Nam đã thực hiện hơn 8.000 ca ghép tạng, mang lại sự sống và hy vọng cho hàng nghìn bệnh nhân.

Hiến Tạng Tại Việt Nam – Thách Thức Và Tiềm Năng

Hiện nay, nhu cầu ghép mô, tạng ở nước ta rất lớn, với khoảng 6.000 người cần ghép thận, hơn 1.500 người chờ ghép gan và 300.000 người cần ghép giác mạc. Tuy nhiên, nguồn tạng hiến, đặc biệt từ người chết não, vẫn còn hạn chế. Chỉ 4% số ca ghép tạng sử dụng nguồn từ người chết não, trong khi mỗi ngày có khoảng 300 người chết não nhưng phần lớn nguồn tạng không được sử dụng.

Rào cản lớn nhất đến từ tâm lý và quan niệm truyền thống. Nhiều gia đình vẫn e ngại việc hiến tạng, một phần vì tín ngưỡng, phần khác vì thiếu thông tin về ý nghĩa cao đẹp của hành động này. Ngoài ra, luật pháp hiện hành yêu cầu sự đồng thuận từ gia đình ngay cả khi người hiến đã đăng ký trước. Điều này dẫn đến nhiều trường hợp không thể thực hiện hiến tạng chỉ vì một thành viên gia đình phản đối.

Khoa Học Y Tế Trong Hiến Tạng

Hiến tạng được thực hiện trên nguyên tắc chẩn đoán chết não – trạng thái mà não bộ không còn khả năng hoạt động, không thể phục hồi, nhưng các cơ quan khác trong cơ thể vẫn có thể duy trì nhờ các thiết bị hỗ trợ. Quá trình chẩn đoán được tiến hành bởi một hội đồng chuyên môn độc lập, đảm bảo tính chính xác và minh bạch. Sau khi chẩn đoán chết não được xác nhận, việc lấy tạng được thực hiện dưới sự giám sát nghiêm ngặt để đảm bảo chất lượng mô, tạng cho người nhận.

Những cơ quan thường được hiến tặng gồm:

Tim và phổi: Được ghép để cứu các bệnh nhân suy tim hoặc suy hô hấp giai đoạn cuối.
Gan và thận: Dành cho các bệnh nhân suy gan, suy thận mạn tính.
Giác mạc: Mang lại ánh sáng cho những người bị mù do tổn thương giác mạc.

Đăng Ký Hiến Tạng Tại Việt Nam

Hiến tạng không chỉ là nghĩa cử nhân văn cứu sống những người bệnh hiểm nghèo mà còn thể hiện tinh thần yêu thương và sẻ chia giữa con người với nhau. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách thức đăng ký hiến tạng và ý nghĩa sâu xa của hành động này. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết và những kiến thức liên quan để bạn hiểu rõ hơn về quy trình hiến tạng tại Việt Nam.

Hiến tạng là quá trình mà một người đồng ý tặng các cơ quan hoặc mô của mình cho người khác khi còn sống hoặc sau khi qua đời. Đây là một giải pháp y khoa tiên tiến giúp:

Ghép tạng cứu sống người bệnh: Tim, gan, thận và phổi là những cơ quan có thể thay thế cho các bệnh nhân suy tạng giai đoạn cuối.
Khôi phục thị lực: Ghép giác mạc giúp hàng nghìn người bị mù có cơ hội nhìn thấy ánh sáng.
Ứng dụng nghiên cứu y khoa: Các cơ quan và mô hiến tặng còn có giá trị nghiên cứu khoa học, đóng góp vào sự phát triển của y học hiện đại.

Hiện nay, y học đã làm chủ các kỹ thuật ghép tạng phức tạp, giúp tăng tỷ lệ thành công và giảm biến chứng sau ghép, mang lại hy vọng sống cho những bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo.

Điều Kiện Đăng Ký Hiến Tạng Tại Việt Nam

Theo Điều 5, Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác năm 2006, người đủ 18 tuổi trở lên, có đầy đủ năng lực hành vi dân sự, có thể đăng ký hiến tạng. Quy trình đăng ký là hoàn toàn tự nguyện và miễn phí, không yêu cầu khám sức khỏe hay xét nghiệm tại thời điểm đăng ký.

Quy Trình Đăng Ký Hiến Tạng

Hiện nay, có hai cách chính để đăng ký hiến tạng tại Việt Nam:

1. Đăng Ký Trực Tiếp

Người đăng ký có thể đến trực tiếp các cơ sở sau:

Trung tâm Điều phối Ghép tạng Quốc gia
Địa chỉ: Phòng 230 – Nhà C2 – Bệnh viện Việt Đức, số 40 Tràng Thi, Hoàn Kiếm, Hà Nội.
Thời gian làm việc: Giờ hành chính từ thứ 2 đến thứ 6.
Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM)
Địa chỉ: Số 201B Nguyễn Chí Thanh, Quận 5, TP.HCM.
Các cơ sở y tế và tổ chức liên quan
Một số bệnh viện lớn như Bệnh viện Trung ương Huế, Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An, Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp (Hải Phòng), Hội Chữ thập đỏ, và các cơ sở tôn giáo cũng tiếp nhận đăng ký.

Hồ sơ cần mang theo:

1 bản photo chứng minh nhân dân (CMND)/căn cước công dân (CCCD) hoặc hộ chiếu (không cần công chứng).
1 ảnh thẻ (không yêu cầu kích cỡ).

Sau khi hoàn thành hồ sơ, người đăng ký sẽ nhận được Thẻ Ghi Nhận Hiến Tạng sau 3-4 tuần.

2. Đăng Ký Trực Tuyến

Người đăng ký có thể thực hiện qua Cổng thông tin điện tử của Trung tâm Điều phối Ghép tạng Quốc gia tại địa chỉ vnhot.vn.
Các bước thực hiện:

Truy cập vào trang web và chọn mục “Đăng ký hiến tặng”.
Điền thông tin cá nhân, tải ảnh đại diện, và chọn bộ phận muốn hiến.
In đơn đăng ký, ký tên và gửi hồ sơ kèm bản photo CMND/CCCD, ảnh thẻ về địa chỉ Trung tâm Điều phối Ghép tạng Quốc gia.

Việc gửi hồ sơ có thể thực hiện qua đường bưu điện hoặc mang trực tiếp đến trung tâm.

Thách Thức Và Hướng Đi

Dù quy trình đăng ký đã được đơn giản hóa, nhưng tỷ lệ người hiến tạng sau khi chết não tại Việt Nam vẫn còn thấp. Một phần do quan niệm truyền thống, phần khác vì thiếu thông tin rõ ràng. Để khắc phục, cần:

Tăng cường tuyên truyền: Nâng cao nhận thức của cộng đồng về giá trị nhân văn của hiến tạng.
Hoàn thiện pháp lý: Đơn giản hóa thủ tục, đảm bảo quyền lợi của người đăng ký hiến tạng.
Hỗ trợ gia đình: Giúp gia đình người hiến hiểu rõ ý nghĩa cao đẹp của hành động này, giảm bớt rào cản tâm lý.

Hiến tạng là món quà cuối cùng mà một người có thể trao tặng cho cộng đồng, mang lại sự sống và hy vọng cho những người đang ở lằn ranh sinh tử. Hành động nhỏ này không chỉ cứu sống một con người mà còn truyền tải thông điệp yêu thương, gắn kết cộng đồng trong tinh thần sẻ chia và nhân ái. Hãy cùng nhau lan tỏa giá trị cao đẹp này, để sự sống luôn được tiếp nối và tình người mãi mãi trường tồn.

Hiến Tạng – Sự Sống Tiếp Nối Sự Sống

Hiến tạng không chỉ là cách để một người tiếp tục sống trong cơ thể khác mà còn là biểu tượng của tình yêu thương và sẻ chia. Khi hiểu rõ hơn về ý nghĩa và quy trình hiến tạng, cộng đồng sẽ dần vượt qua rào cản tâm lý, tạo nên những hành trình hồi sinh đầy nhân văn cho người bệnh.

Trong mỗi nghĩa cử cao đẹp ấy, sự sống không dừng lại – nó được tiếp nối, lan tỏa và thắp sáng niềm hy vọng. Hãy cùng nhau nâng cao nhận thức, để “món quà cuối đời” này không chỉ hồi sinh những sinh mạng mà còn gắn kết cộng đồng trong tinh thần nhân văn sâu sắc.

Hiến Tạng – Món Quà Vô Giá Của Sự Sống